‘Ik begrijp jou, jij begrijpt mij, lijken we tegen elkaar te zeggen’

“Samen met mijn collega Marieke, clown Silly, rijd ik op een denkbeeldige motor de woonkamer van een verzorgingshuis binnen. ‘Broem, broem. Kijk onze vette motor!’ Een man kijkt verbaasd op en gaat meteen mee in het spel. Vol verwondering bestuderen we samen ons voertuig. “Hé, wat is dit?” “Een stuur”, zegt hij zelfverzekerd. “En dit?” “Het zadelpen!” Als we bij de voorkant uitkomen, roept een vrouw aan de andere kant van de kamer: “Een wiel!” “En dat ene kleine stukje daar?” Marieke en ik raken het aan. Ik natuurlijk weer net iets te hard en ja hoor, het breekt af.

Met het onderdeeltje ga ik de kamer rond, ik laat het aan iedereen zien. Ook aan bewoners die voorovergebogen in hun eigen wereld lijken te zitten. Hoe onzichtbaar ook, het stukje komt tot leven, iedereen ziet het opeens. Als een vrouw op mijn hand klopt, vliegt het door de lucht. Het landt op de grond, ik pak een denkbeeldige schep en begin te graven. De aarde vliegt alle kanten op, ook in het gezicht van een man. Hij voelt het spel meteen aan en wrijft zijn gezicht schoon. En zo zit ik met mijn clownsmaatje en een kamer vol mensen met dementie even in een andere wereld.

Echt contact

Ik studeerde musicaltheater, deed daarna een master klassieke zang en werkte bij de Belgische Studio 100 kinderserie Prinsessia. Ik zing, speel en dans. Mijn leven staat in het teken van theater. Superleuk, maar toch miste ik in mijn werk het echte contact met mensen. Ik wilde meer maatschappelijk betrokken theater maken.

Toen ik de vacature zag van CliniClowns, ging er een lampje branden. Halsoverkop deed ik auditie, zonder enige clownservaring. Die eerste keer kwam ik er niet door. Ga nog maar een jaartje trainen, was het advies. Na een jaar probeerde ik het weer en werd ik aangenomen.

Ongeremd

Ik werk nu ongeveer twee jaar als CliniClown Soes voor zieke kinderen in ziekenhuizen en voor mensen met dementie in verzorgingshuizen. Ik vind het allebei geweldig, maar in het ziekenhuis moet je vaak met iets meer factoren rekening houden. Mensen met dementie hebben al een heel leven achter de rug en alles al gezien. Daardoor kan ik iets ongeremder zijn.

Gezien

Het is zo tof om te onderzoeken hoe je mensen met dementie meekrijgt in je spel. Je ziet hoe ze zich even gezien voelen. Ik begrijp jou, jij begrijpt mij, lijken we tegen elkaar te zeggen. Zonder woorden. Soms is er een kleine sprankeling of een traantje. Soms een kus of een stevige handdruk en bijna niet willen loslaten.

Compleet

Misschien trekt dit werk me zo aan omdat mijn eigen oma dementie had. Ik herken haar nu vaak in andere mensen, hoe ze kijken en reageren. Ze is al een tijd geleden overleden, maar als ik vroeger bij haar was, zong ik voor haar. Dan zag ik haar tot leven komen. Eigenlijk was ik toen al haar CliniClown, alleen zonder de neus. Op het podium sta ik nog steeds, naast mijn werk als CliniClown, en dat maakt me ook blij. Maar door mijn werk als clown heb ik nu de voldoening die ik al jaren zocht. Het voelt eindelijk compleet.”