‘Contact maakt het vak van CliniClown’
“Jij maakt kinderen toch aan het lachen”, hoort Hanneke Heessels regelmatig. Sinds 1995 speelt ze als clown Hansje bij CliniClowns. Maar kinderen aan het lachen krijgen is een te simpele omschrijving van het vak van CliniClown. Hanneke: “Als CliniClown heb je jaren geleerd, geoefend en gedaan. Elke keer weer is het goed kijken, inschatten en een ingang vinden. Zo maak je contact en dat maakt het vak van CliniClown.”
“Je zou het kunnen zien als kinderen die elkaar ontmoeten in een zandbak”, beschrijft Hanneke het moment waarop clown Hansje een kamer binnenstapt. “Je kent elkaar niet, of misschien een beetje. Maar als je op elkaar afstapt, begint er iets.” De ene keer is een kind of oudere heel enthousiast en soms wil iemand niet samen spelen in de speeltuin. “De situatie inschatten en ermee omgaan, daar groei je in. Je leert elke dag weer dingen bij.”
Toen Hanneke begon, had ze wél clownservaring, maar spelen als CliniClown bleek toch wat anders. In het theater speelde ze in een gezelschap met Hans Koops (clown Flip) en hij gaf haar de tip auditie te doen bij CliniClowns. Vanaf het moment dat ze werd aangenomen in 1995, heeft ze van alles gedaan bij CliniClowns. “Natuurlijk spelen voor kinderen, maar ik doe ook andere dingen bij CliniClowns”, vertelt ze. “Ik heb ook geregisseerd bij het Circus van CliniClowns en ik ben trainer en coach van de CliniClowns geweest. Nu speel ik voor kinderen en sinds een paar jaar ook voor ouderen met dementie. En ik ben artistiek teamleider.”
Wat het vak van CliniClown zo mooi maakt voor Hanneke? Dat je zo enorm veel terugkrijgt uit je werk. “Van de wijsheid van kinderen en ouderen kan je zoveel opsteken. Daar krijg ik echt energie van”, vertelt ze gepassioneerd. Zo kwam ze ooit in het ziekenhuis bij een 13-jarige jongen die wist dat hij zou overlijden. Aan zijn moeder vroegen de CliniClowns of ze wel of niet bij hem op bezoek moesten gaan. Hanneke was als Hansje al vaker bij hem geweest. De jongen wilde graag dat Hansje nog één keer bij hem langskwam.
“Toen ik zijn kamer in het ziekenhuis opliep, zat er een wijsheid van een kerel op een bed. Dertien jaar, maar al zoveel meegemaakt.” Er was geen plaats voor een simpel grapje of spelletje. Hanneke: “Ik vroeg hem wat hij van mij verwachtte, waarop hij zei: ik wil dat je een mooi liedje voor me zingt.” Die herinnering is Hanneke nog altijd bijgebleven. “Híj had de regie. Tussen al die emoties bepaalde híj wat er gebeurde.” Ze zong voor hem in zijn laatste levensdagen. In dat lied zat zijn naderende afscheid. Het bevestigt voor Hanneke dat CliniClowns geen kunstje is, maar een echt vak. “Ieder mens is uniek, iedereen heeft beperkingen. Als CliniClown accepteer je dat en leer je iedereen serieus nemen.”