‘De bewoners genieten zo van het contact’

Wekelijks komen CliniClowns Jopie en Boris in woonzorgcentrum De Leenderhof in het Brabantse Leende. Elke week is het spel weer totaal anders. “De bewoners genieten zó van het contact.”

“Waar heb jij gediend?” Een bewoner van De Leenderhof kijkt scherp naar CliniClown Boris. “Ik was vier jaar in Indië. Kapitein Bouwmans, ik weet niet of je die kent”, vervolgt hij streng. De man zit met een medebewoner aan tafel, de krant voor zich. “Ik kom uit de Peel”, zegt de andere man op vriendelijke toon. “Kunnen we een bietje plat praten”, lacht Boris, met vet Brabantse tongval. “En plat zingen”, roept Jopie enthousiast, tokkelend op haar gitaar. “Lindelaan 55”, vervolgt de man onverstoorbaar. “Ik ga trouwens zo weer naar huis.” 

Vertrouwd

De CliniClowns komen wekelijks in dit modern ogende woonzorgcentrum voor mensen met - onder meer - dementie. Ze zijn er kind aan huis, vertelt verpleegkundige/zorgcoördinator Xandra van Esseveldt: “De clowns passen hier helemaal. Het mooie is: elke week is het spel weer totaal anders. Steeds zie ik nieuwe dingen gebeuren.”

Spiegelen

Een mevrouw aan tafel kijkt met grote, blije ogen aandacht naar de clowns. Het duo benadert haar rustig. Ze beweegt uitnodigend met haar handen: kom maar. Boris spiegelt haar bewegingen, een woordeloos handenspel ontstaat. De clowns kennen mevrouw, de voormalige onderwijzeres praat weinig en kan soms angstig zijn. Ze krijgt dus de ruimte te wennen. Maar dat is vandaag niet nodig, ziet Xandra: “Ze is niet altijd zo vrolijk en sluit zich vaak af, dus extra fijn om dit te zien.”

“Een glaasje voor de visite”, zegt Jopie: rondje van Boris. Er worden glaasjes water gehaald. “Op het goede leven”, zegt Boris bij het proosten. De vrouw strijkt zacht over zijn gezicht. “Mijn zoon. Maar hij heeft wel een dikke neus.” Gelach, een lied, de bewoonster straalt onder de warme aandacht. Het lijkt een knusse kringverjaardag, de clowns zijn het cadeau. “Dit is toch helemaal geweldig”, glimt Xandra.

Geef mensen met dementie de lach die doet leven.

Jarretelles

De bewoonster die in de tuin zit met haar dochter, gaat ook helemaal mee in het spel als de clowns over de drempel naar buiten struikelen. “Heeft hij nou groene sokken aan?”, vraagt ze quasi-verbaasd als ze Bram van top tot teen bekijkt. “Kan ik ze van je kopen? Ik wil ze wel ruilen.” Ze laat haar eigen sokken zien. Jopie doet op haar beurt haar rok een stukje omhoog: “Kijk de mijne dan. Ik heb jarretelles.” “Hij kijkt, hoor”, zegt de bewoonster, wijzend op Boris. “Pas op hoor, straks ziet-ie je blote billen”, lacht ze. “Nee, nou ophouden”, vermaant ze Boris. Die druipt af, Jopie volgt, ter afscheid krijgt zij een vette knipoog van mevrouw. 

Eindelijk contact

Zoals altijd gaan de CliniClowns nog even langs op de kamer van een bewoner, die in zijn rolstoel op zijn kamer ligt. Hij is heel ver in zijn dementie. “We hebben alles gedaan om het zo comfortabel mogelijk voor hem te maken, maar je krijgt geen contact”, zegt Xandra. “Prachtig dat de clowns hem nog kunnen bereiken.”  

De twee gaan rustig bij hem zitten. Als ze aanvoelen dat dat goed is, raakt Jopie lief zijn schouder aan. Ze zitten even stil naast hem, er zijn is genoeg. “We komen even kijken, de zon schijnt buiten”, zegt Jopie zacht. Het is een stil, broos moment dat laat zien hoe wonderlijk contact soms werkt. Xandra: “Je voelt gewoon dat hij het fijn vindt. De clowns hebben zo’n meerwaarde, mensen genieten zó van het contact. Het is zo fijn dat meneer deze momenten nog heeft.”

Gun jij de mensen met dementie een lach die doet leven?