Die gewone dinsdagmiddag wordt ineens speciaal
Accordeonmuziek, pingpongballetjes en veel goede energie; dat nemen CliniClowns Sjors en Zabor mee naar verpleeghuis Heemhof in Apeldoorn. Het is precies genoeg om de zestig bewoners te verleiden om contact te maken.
Een giechelende bewoonster grijpt de hand van CliniClown Zabor stevig vast. “Wat een koude handen heb je!” Enthousiast roept ze naar haar overbuurvrouw: “En het is zo’n leuke knul hè?” De overbuurvrouw geeft een vette knipoog en een duim terug.
Clownsmaatje Sjors pakt bij dezelfde dames het kleedje van tafel en drapeert het als een mooie sjaal om zichzelf. De twee vrouwen liggen in een deuk van het lachen. “Staat je goed hoor”, merkt de een goedkeurend op. Met een licht ontroerde stem, zegt de ander: “Je bent net zo mooi als het vogeltje van mijn vader.”
Ontspanning
Het lijkt een gewone dinsdagmiddag in verpleeghuis de Heemhof. Maar gewoon is hij zeker niet. Want het clownsbezoek van Sjors en Zabor zorgt voor plezier en ontspanning. Ze spelen in elke huiskamer, waar ze razendsnel inspelen op wat er gebeurt. Zo ontstaat overal waar ze komen een ander spel.
Ook op de gang gaat het spel verder. Hier wordt Piet toegezongen door de clowns (‘You are my sunshine’!). Naast hem staat naast zijn vrouw breed glimlachend te klappen en ook een andere man zingt mee.
Piramidespel
Een klein uurtje verder knielen de CliniClowns bij een bewoner in een rolstoel. Zabor zet er zijn accordeon voor opzij. Meestal is deze man diep in zichzelf gekeerd. Sjors en Zabor nemen de tijd. Ze bouwen een piramide van bekertjes op zijn tafeltje en met een pingpongballetje proberen ze samen de piramide om te kegelen. De bewoner mompelt wat aanwijzingen en begint te glimlachen.
De bewoners die verderop aan tafel zitten, volgen de wedstrijd op de voet. Als de piramide zich naar hen verplaatst, gaan ze meteen mee in het spel. Het balletje wordt heen en weer geslagen, terwijl Sjors de bekertjes opstapelt. “Te hoog”, zegt een man met kennersblik. In vertraging gooien de clowns steeds jammerlijk mis, tot hilariteit van iedereen. “Het spookt hier zeker”, merkt een bewoonster droogjes op, als de tafelrand alweer wordt geraakt. En dan... raak! Eindelijk! Iedereen juicht.
Duet
Zabor loopt op de gang een man tegen het lijf die altijd in beweging lijkt te zijn. Hij beent voortdurend rond, zachtjes hummend in zichzelf. Zabor loopt een stukje met hem mee en spiegelt de geluidjes van de man, ongedwongen en rustig. In het gezicht van de man zie je de ontspanning intreden. De man blijft staan, Zabor ook. Hij stapt vooruit, Zabor eveneens. Zo ontstaat een stille pas de deux. De man gaat op de bank zitten, Zabor naast hem. In alle rust zitten ze zachtjes te hummen.
Activiteitenbegeleider Marieke Marsman aanschouwt dit tafereel lachend: “Zijn muziektherapeut maakt precies op dezelfde wijze contact, mooi dat Zabor onbewust hetzelfde doet.” De clowns lopen verder. De bewoner die zojuist nog vrolijk meezong met Piet, volgt hen. Hij houdt graag alles in de gaten. Als Sjors en Zabor afscheid van hem nemen, schiet hij even vol. Lief en troostend legt Sjors haar hand op zijn arm. Dan loopt ook hij weer door, terug naar zijn kamer.
Het zijn kleine, maar bijzondere momenten van contact die Sjors en Zabor losweken in de Heemhof. En zo wordt die gewone dinsdagmiddag toch een bijzondere, vriendelijke en vrolijke dinsdagmiddag.
Vertrouwd
Marieke praat Sjors en Zabor elke twee weken eerst even bij voordat ze starten met hun spel: “Ik vertel ze eerst hoe het met de bewoners gaat, bij wie ze misschien langer kunnen spelen en wie misschien niet openstaan voor het spel. Daarna lopen ze naar elke huiskamer en maken ze met vrijwel alle bewoners contact. Het is fijn dat Sjors en Zabor hier al zo’n tijd komen. Ze kennen onze bewoners en weten wat zij wel of niet leuk vinden.”
“Voor de bewoners, die allemaal dementie hebben, zijn de bezoeken een belangrijke activiteit, omdat er ondanks alles momenten ontstaan van contact en verbinding. Zeker bij de mensen die al wat dieper in hun ziekte verzonken zijn, is het heel mooi om te zien dat ze nog steeds met spel en muziek geraakt worden.”