Een bewoner van verpleeghuis Eldenstaete in Arnhem in contact met CliniClown Ot

‘Je ziet de bewoners wakker worden, alert zijn’

Sommige medewerkers van het Arnhemse verpleeghuis Eldenstaete waren op voorhand sceptisch over de aanwezigheid van CliniClowns. Maar zodra ze de bewoners zagen reageren op het spel, waren ze om, vertellen activiteitenbegeleidsters Helma en Dixy. “Ook bij bewoners die geen contact meer kunnen maken, werkt het spel goed.”

De ogen van bewoonster Jolanda, die bewegingloos midden in de woonkamer staat, lichten op als ze CliniClowns Peer en Ot in het oog krijgt. De twee zingen een zelfverzonnen liedje voor haar. Jolanda luistert aandachtig. Een medebewoonster die net nog lag te dutten, wiegt genietend mee in haar stoel. “Onze danseres!”, zegt Ot. 

Ot herkent haar van een eerder bezoek, ze is dol op swingende klanken. “Ladies and gentlemen, het is maandagmorgen, maar dat boeit niet!” roept Peer. “Los met die heupjes, uno, dos, tres!” Exotische klanken vullen de ruimte. Ot danst met de stralende danseres. Jolanda, die Peers rode muts op haar eigen hoofd heeft gezet, klapt en stampt met haar voeten.

Mist

Activiteitenbegeleidster Helma kijkt glimlachend toe. Zij en haar collega Dixy zetten de clowns bewust in bij bewoners die wat meer verzonken zijn. “De clowns sluiten met hun spel op maat goed aan, ze zien wat iemand nodig heeft. Onze bewoners zijn mensen van de dag, het is fijn ze deze mooie momentjes te kunnen geven.” Dixy knikt instemmend: “Ook voor bewoners die uit zichzelf geen contact meer kunnen maken werkt het spel vaak supergoed.”

Kinderboerderij

In haar hoekje van de woonkamer lacht een oude dame tranen met tuiten om de clownsact die Ot en Peer samen met Jolanda opvoeren. Jolanda heeft een clownsneus opgezet. Hun verdwijntruc met sjaaltjes wordt echter verstoord door het geluid van een mekkerend geitje. De ‘danseres’ gniffelt in haar stoel terwijl ze het geluid herhaalt.

Aan de andere kant mekkert de lachende bewoonster mee. “Berggeiten!”, roept Ot. “Straks ga ik nog jodelen ook”, giebelt de bewoonster. Ze blaft. Haar overbuurvrouw miauwt terug. “We hebben een kinderboerderij hier!”, roept Ot. “Klakklak”, zegt Jolanda. Haar overbuurvrouw hinnikt. “Wilt u achter op het paard?”, vraagt Peer. “Kom maar!” Paard Peer draaft kalm door de kamer, mevrouw houdt hem stevig vast. “Gefeliciteerd”, lacht Jolanda als de clowns afscheid nemen.

Geef zieke kinderen en mensen met een beperking of dementie de lach die doet leven.

We’ll meet again

Helma brengt Ot en Peer nog even naar de kamer van de hoogbejaarde Jenny, die haar bed amper uitkomt. “Dat speelden ze in de oorlog”, roept ze als de clowns We’ll meet again inzetten. Het warme contact doet haar zichtbaar goed. Peer geeft haar een kaartje met zijn foto. “Oh, die was hier laatst nog”, zegt ze. “Hij speelde nog een liedje voor me.”

Rijk

“We kregen vandaag veel cadeautjes”, lacht Thara Leutscher (clown Ot). Rob Terwijn, die clown Peer speelt, knikt: “Deze mensen zitten niet op je te wachten en ze zitten wél op je te wachten. Ze hebben zoveel meegemaakt. Er komen vaak als vanzelf verhalen van vroeger naar boven of je haalt een detail uit een foto in een huiskamer om mee te nemen in het spel. Dat maakt het rijk en gelaagd.”

Sceptisch

Helma en Dixy vertellen dat collega’s aanvankelijk sceptisch waren over CliniClowns in huis. Helma: “Maar zien ze de reacties van de bewoners, dan zijn ze óm. Je ziet bewoners wakker worden, plezier hebben, alert zijn. En vaak hangt de vrolijkheid nog in de lucht als de clowns allang weg zijn.” 

Dixy vult aan: “Het kan nuttig zijn als we een bewoner totaal anders zien reageren dan we verwachten. We denken misschien: die meneer houdt niet van grapjes, maar als hij dan vlot meegaat in het clownsspel kunnen wij hem voortaan misschien ook anders benaderen.”

Gun jij zieke kinderen en mensen met een beperking of dementie de lach die doet leven. Doneer nu.